Categories
Tornado to jeden z najbardziej nieprzewidywalnych i spektakularnych żywiołów przyrody. Często widziane na filmach katastroficznych, ale czy wiesz, jak tak naprawdę powstaje? W tym poradniku rozkładamy tajemnice tornad na czynniki pierwsze. Zaskoczymy Cię kilkoma fascynującymi faktami!
Co To Takiego Tornado?
Tornado to wir powietrza o bardzo silnym prędkościowym obrocie, który wznosi się z powierzchni ziemi do chmur. Jest to zjawisko atmosferyczne, które może osiągnąć prędkości nawet 500 km/h, co czyni je jednym z najbardziej niszczycielskich zjawisk na naszej planecie. Często porównywane do „pożeraczy wszystkiego na swojej drodze”, tornada w rzeczywistości przypominają ogromne wiertła, które niszczą wszystko, co napotkają.
Choć tornado kojarzy się głównie z obszarami Ameryki Północnej, nie jest to wyłącznie amerykański problem. Tornada występują również w Europie, Australii czy Azji. W Polsce zjawisko to jest rzadkie, ale nie niemożliwe. Jeśli więc marzysz o spotkaniu z tym żywiołem, musisz udać się na obszary o największym ryzyku, takie jak tzw. “Tornado Alley” w USA.
Jakie Warunki Muszą Zostać Spełnione, Aby Tornado Powstało?
Aby tornado mogło się uformować, potrzebne są odpowiednie warunki atmosferyczne. Po pierwsze, muszą wystąpić silne burze. Tornado powstaje z chmur typu cumulonimbus, które generują bardzo intensywne prądy wstępujące. W obrębie tych burz tworzą się bardzo silne wiatry, które zaczynają kręcić się wokół własnej osi, tworząc rodzaj „wiru”.
Po drugie, wymagana jest duża różnica temperatur i wilgotności między warstwami atmosfery. Ciepłe, wilgotne powietrze z powierzchni ziemi zderza się z zimniejszym, suchym powietrzem wyżej. Ten kontrast sprawia, że powstaje niestabilność atmosferyczna, sprzyjająca powstaniu tornado. Wiatr, który wieje w różnych kierunkach na różnych wysokościach, pomaga w utworzeniu tego potężnego wiru.
Jak Tornado Zaczyna Swoje Życie?
Gdy już mamy burzę, różnicę temperatur i silne prądy powietrzne, tornado może zacząć się formować. Zanim stanie się pełnoprawnym tornadem, musi przejść przez kilka etapów rozwoju. Na początku tworzy się mały, wirujący worek powietrzny, który zaczyna obracać się wokół własnej osi. Kiedy ten wir osiągnie odpowiednią prędkość i siłę, zaczyna zbliżać się do ziemi. Jeśli dotknie powierzchni, mamy do czynienia z pełnoprawnym tornadem!
Warto dodać, że nie każde zjawisko w chmurach, które się wiruje, to tornado. Niektóre z nich to tzw. „trąby powietrzne”, które mogą wyglądać podobnie, ale są znacznie mniej groźne. Tornado zaczyna się na powierzchni chmur i schodzi w stronę ziemi, a nie na odwrót. Zatem nie każde wirujące zjawisko atmosferyczne to od razu armagedon!
| Etap | Opis |
|---|---|
| 1. Formowanie się wiru | Mały wir powietrza zaczyna się obracać, tworząc podstawy dla tornada. |
| 2. Zbliżanie do ziemi | W momencie, gdy wir osiągnie odpowiednią prędkość, dotyka powierzchni ziemi. |
| 3. Tornado pełną parą | W tym momencie tornado staje się potężnym zjawiskiem, niszczącym wszystko na swojej drodze. |
Co Dzieje Się Z Tornadem Po Uderzeniu?
Po tym, jak tornado dotknie ziemi, jego życie trwa różnie. W zależności od siły i warunków atmosferycznych, może trwać kilka minut lub nawet godzin. W tym czasie może przemieszczać się z ogromną prędkością, powodując ogromne zniszczenia. Jeśli prędkość wiatru przekroczy 500 km/h, może przewrócić drzewa, zniszczyć budynki, a nawet wyrwać ziemię z korzeniami!
Po zniszczeniu tornado może powoli zanikać, gdy jego „zasilanie” w postaci intensywnych prądów powietrznych osłabnie. Zdarza się, że wiry wciąż pozostają w atmosferze, ale bez kontaktu z ziemią. Tornado może zniknąć tak nagle, jak się pojawiło, zostawiając po sobie niesamowite wrażenie i mnóstwo pytań o to, jak udało mu się wyjść z tego cało!
